Wanneer ik in 1980 als Rechten-student stage loop in de Bijlmer Bajes ontmoet ik ‘meesteroplichter’ Ari Olivier in zijn cel. Olivier zit als verdachte in huis van bewaring De Schans. De toren is enige tijd geleden gesloopt; de oplichter zelf ging op 10 februari 2022 ter ziele. Ton Steinz was vijftien jaar lang zijn curator en blikt terug.
(Foto: Wikipedia / © balkje: Lex Press)
Tijdens de stage zit ‘Heer Olivier’ korte tijd vast op verdenking van een ander misdrijf. De vastgoedzwendel dateert van 1981 en komt erop neer dat notaris Josje Slis-Stroom te klantvriendelijk is, privé-geld moet inzetten en dat probeert goed te maken. Zij ontleent haar populariteit bij vastgoedklanten aan haar bereidheid om bij vastgoeddeals te zeggen dat zij de verplichte aanbetaling of waarborgsom van 10 procent onder zich heeft, zonder dat de klanten die betalen.
Ton Steinz: ‘Als de transactie doorgaat, komt het wel goed. Maar wanneer de koper in gebreke blijft en niet betaalt, kan de verkoper die 10 procent bij haar opeisen.’ De notaris moet dat geld dan wel ergens vandaan halen Zij doet de betalingen aanvankelijk uit privé-middelen, totdat dit niet meer gaat en ze iets anders moet verzinnen om de situatie te redden. Dan weet Ari raad.
Vuilniszakken vol biljetten
Ari Olivier kent de notaris uit het circuit en weet wel een manier om de tekorten aan te zuiveren, zegt Steinz: ‘Hij zei ik heb 10 miljoen dollar cash op mijn hotelkamer en die kan ik aan jou geven. Maar dan moet je me wel eerst 3 miljoen gulden commissie of smeergeld vooruit betalen.’ Slis-Stroom gelooft dat op een gegeven moment, maar wil wel monsters van die dollars ontvangen en die laten onderzoeken.
Ari levert de notaris geen monsters van de ‘dollars’ die hij op zijn hotelkamer zou hebben, want dat is krantenpapier in vuilniszakken. Hij geeft Slis-Stroom dollarbiljetten die hij net bij de bank heeft gekocht. Iedere expert zal kunnen vaststellen dat die echt zijn. De notaris betaalt Olivier 3 miljoen gulden, maar ontvangt de dollarbiljetten nooit. Olivier levert haar enkele vuilniszakken vol velletjes krantenpapier. Zij kan de zakken zo aan de straat zetten.
Uit politierapporten zal later blijken dat Ari niet weet hoe hij de 3 miljoen gulden ergens kan stallen. Ari verstopt 1 miljoen gulden aan bankbiljetten achter de versterker, in het huis van een vriend in Oisterwijk, op het moment dat die vriend even naar het toilet moet.
Bedreiging
De zwendel kost niet alleen de notaris de kop, maar leidt ook tot het faillissement van Ari Olivier. De rechtbank benoemt advocaat Ton Steinz tot curator van de oplichter. Steinz spreekt Olivier voor het eerst als deze vastzit in de gevangenis aan de Antwerpse Begijnenstraat. Olivier ziet Steinz aanvankelijk als zijn belangenbehartiger en vertelt hem veel.
De oplichter wordt echter vijandig als hij merkt dat Steinz het geld van de schuldeisers moet zien terug te halen. Bovendien prikt Steinz tegenover journalisten en anderen de mooie praatjes van Olivier door met feitelijke informatie over het faillissement. Uiteindelijk laat Olivier Steinz bedreigen door een ex-gedetineerde die hem nog een dienst verschuldigd is.
(Foto: Ton Steinz)
Steinz en zijn gezin verlaten dan tijdelijk hun woning. Steinz: ‘Tegenwoordig komen zulke bedreigingen vaker voor. Ik bleef er vrij kalm onder.’
Vrouwenfluisteraar
In de lik intimideert Olivier bewaarders met woorden en charme. In Antwerpen vergroot hij zijn gezag bovendien met de wekelijkse bezoeken van zijn vriendin Olga Koster. Gedetineerden en cipiers loeren geïmponeerd door de tralies naar haar modieuze verschijning. Steinz: ‘De invloed op de bewaarders is zo groot, dat Olivier regelmatig wordt overgeplaatst.’
In Nederland palmt Olivier een vrouwelijk personeelslid van de Bijlmer Bajes in. Op een bepaald moment merkt Steinz dat hij als curator geen post meer voor Olivier ontvangt. Blijkt Olivier een bewaarster te hebben overgehaald om zijn brieven de gevangenis in te smokkelen onder haar blouse.
Heer Olivier roept in de media graag het beeld op dat hij alleen banken en verzekeringsmaatschappijen oplicht. Maar Steinz weet wel beter: Ari had een neus voor alleenstaande vrouwen die open stonden voor mannelijke aandacht. ‘Binnen een dag had hij ze zo ver dat zij een stuk ondertekenden, waarin zij hem hun hele vermogen ‘in beheer’ gaven. Vaak liet hij ze ’s nachts tekenen, onder invloed van alcohol of medicijnen. Met als gevolg dat zij niets meer over hun geld te vertellen hadden.’
Fraudepionier
Los van zijn ‘amoureuze’ relaties met slachtoffers wonen Olivier en Olga Koster tot Steinz’ verbazing vier jaar lang samen in een kast van een huis in Laren. ‘Zonder een cent te betalen.’ Olivier heeft bij een bank een hypotheek versierd op basis van een loonstrook, waarin hij het bedrag heeft opgehoogd. Als er moet worden afgelost of rente worden overgemaakt, is Olivier niet thuis.
Olivier is ook een pionier op het gebied van btw-fraude. Steinz: ‘Hij laat de partij klittenband steeds opnieuw kopen door BV’s van vriendjes – BV’s die geen activiteiten uitoefenen. De BV’s doen btw-aangifte en de Belastingdienst geeft de te veel betaalde btw alvast terug. De vriendjes delen de opbrengst met Olivier.’
De fiscus heeft dan nog geen controlesysteem om dit tegen te gaan. Inmiddels is deze vorm van btw-fraude onmogelijk gemaakt – mede vanwege de klittenbandtransacties.
Mediaheld
Om ‘het product Olivier’ in de markt te zetten, onderhoudt Ari warme contacten met de media. Hij heeft zelfs korte tijd een programma bij Veronica: ‘Heer Olivier’s wereld’. Het programma strandt na aflevering 3, omdat Olivier vast kwam te zitten in een Duitse gevangenis wegens valsemunterij. De media-aandacht leidt tot een speciale uitzending van Het Capitool, de voorganger van tv-programma Buitenhof.
Daarin wordt gediscussieerd over de vraag hoe journalisten en tv medewerkers moeten omgaan met criminelen die hun straf hebben uitgezeten, terwijl hun slachtoffers nog met de wonden zitten. Want sommige presentatoren maakten veel te gemakkelijk leuke programma’s met Ari vanuit de gedachte dat alles was vergeven en vergeten.nadat de dader zijn straf heeft uitgezeten. In het programma was men het erover eens dat een presentator of journalist ook te allen tijde oog moet hebben voor het leed en belang van de slachtoffers en gedupeerden.
Presentator Inge Diepman doet dat op 5 augustus 2000 voorbeeldig in Het Zwarte Schaap. In dat programma suggereert Olivier dat hij na zijn celstraf een nette zakenman is geworden, maar desondanks steeds wordt achtervolgd door de Belastingdienst, de FIOD en de politie.
Volgens Steinz jokt Olivier en heeft hij na zijn straf voor de vastgoedzwendel wel degelijk vaker achter de tralies gezeten. Steinz weet nog goed wat Olivier doet als hij na het uitzitten van zijn eerste straf uit de gevangenis wordt ontslagen. ‘Hij laat zich ophalen door een Bentley en zich naar ‘Barretje Hilton’ brengen – de bar in het Amsterdamse Hilton hotel, waar zijn oude vrienden zaten en wel meer criminelen kwamen. Bij aankomst steekt hij de portier van het hotel als vanouds een briefje van 25 gulden in de binnenzak. Alles is weer zoals het was.’