Wereld veiliger met Notaris ID

‘Onze wereld wordt een stukje veiliger’ met het digitale identificatiemiddel van het notariaat. Dat vindt voorzitter Michael van Straalen van MKB-Nederland. Maar volgens online-pedagoge Justine Pardoen kan Notaris ID ook leiden tot schijnveiligheid. En je moet kinderen ook niet te veel beschermen.

‘NotarisID veilig alternatief voor DigiD’ schreef ik in een eerder artikel voor Notariaat Magazine. Toen het initiatief een paar weken later werd gepresenteerd op het congres Digitale Rechtszekerheid beklemtoonde een betrokkene van de KNB in alle bescheidenheid dat de Notaris-ID slechts een alternatief is, niet het. Maar algemeen directeur Robert Heinen van Van Brug Software kon zijn enthousiasme moeilijk bedwingen. ‘Minister Plasterk onderzoekt veiliger methodes voor online identificatie en authenticatie. Laten we dat via NotarisID doen, want wij zijn al heel ver.’

De notarissen van Formaat hebben een scanner die in het paspoort uitleest en zo de gegevens uit het Basisregister Personen controleert. Zij testen de apparatuur en de protocollen voor NotarisID. ‘Iemand die binnenwandelt kan binnen anderhalve minuut een NotarisID krijgen,’ zo blijkt volgens Heinen uit de eerste testresultaten. Met die digitale ID kan de cliënt de bijbehorende app op zijn telefoon zetten en daarbij zelf een gebruikersnaam en wachtwoord aanmaken. Bij online aankopen kan die vervolgens met een paar handelingen aantonen dat-ie meerderjarig is en is wie hij of zij zegt te zijn.

Naar verwachting zullen de eerste NotarisID’s volgend jaar worden uitgereikt. Voor het zo ver is, moet de Stichting Rechtszekerheid Digitaal ervan overtuigd zijn dat de opzet en uitvoering van het systeem betrouwbaarheid zijn. De stichting ontwerpt een normenkader om processen zo in te richten dat het notariaat aan die processen kan deelnemen. ‘Het doel daarbij is dat de uitkomsten van die processen notariële zekerheid bieden aan de consument, zakelijk en privé,’ zei oud-notaris en voorzitter van de stichting Jan van Ee bij de lancering.

ID-fraude

Volgens voorzitter Michael van Straalen van MKB-Nederland heeft het bedrijfsleven behoefte aan NotarisID. In 2012 waren er 612 duizend gevallen van identiteitsfraude en Van Straalen kent de voorbeelden. Zo belt aan het einde van de dag een potentiële klant met een opdracht van 2300 euro. De klant mailt de volgende dag desgevraagd een uittreksel uit het handelsregister en een kopie van een bankafschrift, waaruit de betaling blijkt. ‘De ondernemer levert, maar de betalingen blijven uit. Beide documenten blijken vals. Een maand later: hetzelfde verhaal op een ander afleveradres. De ondernemer belt de politie. Die zegt: het is geen strafbaar feit. De ondernemer gaat naar de afleverplek en houdt de persoon aan. Toen kwam de politie wel, maar uiteindelijk heeft niemand straf gekregen.’

Het is dus de hoogste tijd om dit soort fraude te voorkomen door een betrouwbaar identificatie- en authentificatiemiddel te introduceren. ‘NotarisID is een mooi voorbeeld van een privaat-publiek idee. Daarmee maken wij onze wereld een stukje veiliger.’

Vertrouwenslaag

NotarisID kan een onderdeel worden van de ‘vertrouwenslaag’ die de Qiy Foundation aan het maken is. Deze algemene interface moet het gebruiksgemak, privacy en de veiligheid van gebruikers dienen. Maarten Louman: ‘Internet is niet gratis, je betaalt met je eigen data. Wij zijn al heel lang bezig met het creëren van een vertrouwenslaag om te zorgen dat mensen weer controle krijgen over hun eigen gegevens.’

Zo is het riskant om een kopie van het paspoort te verstrekken. Als die gegevens in verkeerde handen vallen, kun je het slachtoffer worden van identiteitsfraude. Met een speciaal hoesje kun je een deel van de persoonsgegevens afschermen voor als het paspoort wordt gekopieerd of gescand. ‘Het is een low tech oplossing voor een high tech probleem.’

Vanaf de Qiy-trustlaag kun je straks inloggen bij de notaris om vervolgens naar de gewenste sites te gaan. ‘Ik hoef mijn gegevens niet op te slaan en kan zelf bepalen welke instanties erbij mogen. Wanneer ik een instantie of winkel wil accepteren dan moet die zich aansluiten op mijn trustlaag. In feite abonneren anderen zich op mij. Als je bol.com toevoegt aan de trustlaag heb je daar geen account meer nodig en hoef je daar niet meer in te loggen. Ik kan veilig en onder mijn regie de gegevens verstrekken die ik wil. Ook aan een hypotheekverstrekker.’

Het stelsel moet het gebruiksgemak krijgen van de credit card en zal ook werken met andere digitale ID-middelen dan NotarisID.

Afrekenen

Voorzitter Franc Wilmink van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie ziet een grote rol voor de notaris weggelegd. ‘Het zou mij niet verbazen als wij over een jaar al heel veel verder zijn en je gewoon kunt betalen met NotarisID.

Rekent u ons af op de resultaten die we dan hopelijk kunnen laten zien.’

‘BESCHERM KINDEREN NIET TE VEEL’

Kinderen van zes jaar en ouder kunnen in de digitale wereld heel veilig de werkelijkheid ontvluchten en zijn vooral voor hun lol online. Als zij acht jaar en ouder zijn, hebben zij behoefte aan autonomie en eigen regie.

Pubers zijn op zoek naar hun identiteit door zich via sociale media te verbinden en vergelijken met leeftijdgenoten. Een puber experimenteert met alles wat op internet kan. Pubers zijn langer online en nemen meer risico’s, maar kunnen ook beter leren daarmee om te gaan.

‘Lang niet alle risico’s leiden tot schade,’ zegt online-pedagoge Justine Pardoen, oprichter Bureau Jeugd en Media en hoofdredacteur van Ouders Online en Media Opvoeding. Kinderen hebben volgens Pardoen voldoende vrije ruimte nodig om fouten te maken en hebben het recht om te experimenteren.

Cyberpesten is wel een probleem. Maar als alle scholen software van Importunus op alle tablets en laptops zouden installeren, zodat zij precies kunnen zien wat de kinderen doen, krijg je andere problemen. Pardoen: ‘De bedoeling is goed, maar volgens artikel 16 en 31 van het VN-Kinderrechtenverdrag heeft een kind recht op privacy en op recreatie. De controle kan leiden tot beperking van de vrije ruimte van de kinderen. Het belang van scholen wordt dan belangrijker dan het belang van het kind. Waar gaat dit heen?’

Volgens Pardoen bestaat de kans dat je met online-ID’s schijnveiligheid creëert, omdat een vader de Junior ID van zijn kinderen kan gebruiken om te chatten op kindersites. ‘Wie gaat de onverwachte effecten monitoren? Betrek daarom maatschappelijke organisaties bij het initiatief om vooraf de risico’s te bekijken.’

Robert Heinen, algemeen directeur van Van Brug Software: ‘Minderjarigenbescherming is een heel mooi idee, maar wij hebben minder goed nagedacht over de vraag waaraan de minderjarigen behoefte hebben.’

KNB-voorzitter Franc Wilmink vindt het ‘een eye opener’. De Stichting Rechtszekerheid Digitaal moet volgens Wilmink snel contact zoeken met de pedagoge.

 Dit artikel verscheen in december 2014 in Notariaat Magazine